Praktische handvatten: Werken met groepen

Rol van de leerder

Door te werken vanuit leerdoelen verandert niet alleen de rol van de docent, maar ook die van de leerder. Het doel is autonoom leren, waarbij de leerder zelf leert zijn leerproces te sturen. Als hij dat kan, dan kan hij dat ook als de cursus gestopt is.

Voor veel leerders is dat een nieuwe vorm van leren. Leren wordt vaak geassocieerd met school, waarbij een docent je vertelt wat je moet doen. Hierbij stopt het leren zodra er geen docent meer is die zegt wat de leerder moet doen. 

Om duurzaam leren te creëren moeten leerders zich ontwikkelen van passieve naar actieve leerders. Als begeleider help je de leerder bij het selecteren van een leerdoel, bespreek je de stappen naar het leerdoel toe en evalueer je samen het proces. 

Leren leren in groepen

Als je groepen begeleidt, dan zullen leerders niet allemaal precies hetzelfde leerdoel hebben. Als je heel goed in differentiëren bent, de groep niet te groot en de leerders redelijk zelfstandig kunnen leren, dan kun je ervoor kiezen om leerders met hun eigen leerdoel aan de slag te laten gaan. 

Meestal is dat echter niet realistisch. Maar het werken in groepen biedt wel veel voordeel bij het andere doel van coachende didactiek: het leren leren. 

Werken in groepen is enorm krachtig en samenwerken heeft een aantal voordelen:

  • Leerders kunnen veel van elkaar opsteken door van elkaar te zien hoe ze dingen aanpakken (en ervaren dat ze niet de enige zijn die soms ook een minder geslaagde leeractie in gang heeft gezet).
  • De leerders overleggen met elkaar. Hierdoor moeten ze hun werkwijze expliciet maken.
  • Ze kunnen elkaar helpen. Dat mes snijdt aan twee kanten: iemand anders kunnen helpen draagt ook bij aan het zelfvertrouwen.
  • Ze ervaren dat ze naast van de begeleider (iemand die het weet) ook van samenwerken met andere leerders kunnen leren.
  • Door de ‘groepsdruk’ worden leerders toch gestimuleerd de eigen leeractie uit te voeren (bijvoorbeeld als de afspraak is om een foto van je leersituatie buiten de les in de groepsapp te zetten). 
  • Leerders kunnen aan elkaar hun successen tonen en samen vieren.

Groepssamenstelling

Het kan natuurlijk wel handig zijn om bij de samenstelling van de groep al rekening te houden met leerdoelen van de leerders. In de intake kun je al veel te weten komen over de leerdoelen van de individuele deelnemers en als de omvang van de organisatie het toelaat, kun je mogelijk aanbod formuleren op leerdoel. Bijvoorbeeld bijeenkomsten rond een van de domeinen van NT2-Beginnersdoelen. Vervolgens kun je in de bijeenkomsten met de leerders een selectie maken van de subleerdoelen van dat domein.

Werkvormen voor groepscoaching

De coachende didactiek kun je toepassen op groepen, waarbij je samen met de leerders van de groep een of meerdere doelen selecteert waaraan zij gaan werken en het verdere leerproces ook in de hele groep of in subgroepen oppakt. Dat betekent dat dan niet elke leerder aan precies zijn eigen leerdoel werkt, maar wel een keuze heeft tussen aangereikte leerdoelen. 

Voor het werken met groepen zijn werkvormen uitgewerkt, Werkvormen voor groepscoaching, te vinden op www.lerenlerendoorcoaching.nl.

Webapplicatie door ESKIDOOS.be