Motivatie
Mensen zijn het meest gemotiveerd om te leren als ze merken dat ze iets nodig hebben. Ook werkt leren het beste als je de lesinhoud direct kunt oefenen en toepassen op je eigen leven. En dát is ook weer motiverender: leerders merken dat hun inspanningen vruchten afwerpen.
Als de lessen zich richten op de specifieke leerdoelen van cursisten, snijdt het mes dus aan twee kanten: leerders zijn gemotiveerder en het resultaat is vaak ook beter – deels door die motivatie en deels doordat mensen het geleerde ook oefenen in de praktijk.
De stem van de leerder
Idealiter heeft de leerder dus een stem in de leerdoelen waaraan hij werkt. Een begeleider (bijvoorbeeld een docent of (taal)vrijwilliger) kan vervolgens de lessen laten aansluiten bij die leerdoelen. Juist óók aan het begin van het leerproces en niet pas vanaf A2. Het principe: ‘eerst een basis leggen, daarna aan eigen leerdoelen laten werken’ gaat meestal niet op. Juist bij leerders die moeite hebben om beginnen te leren, is het waardevol om op zoek te gaan naar en te vertrekken vanuit de leerbehoefte.
Vanaf het begin
Begeleiders vinden het – zeker in de beginfase van tweedetaalverwerving – vaak lastig om de lessen af te stemmen op de behoeften van de leerders. Leerders hebben om verschillende redenen moeite met het formuleren van een eigen leerdoel, bijvoorbeeld doordat:
- ze dit nog nooit eerder hebben hoeven doen.
- ze door beperkte kennis van het nieuwe land waar zij wonen nog niet weten wat zij allemaal zouden moeten kunnen en weten. Een ouder die zelf niet in Nederland is opgegroeid weet mogelijk niet dat middelbare scholen open dagen organiseren, laat staan wat daar als ouder van je wordt verwacht.
- ze moeite hebben met abstract denken.
- ze gewend zijn aan een ‘schools’ onderwijssysteem, waar de doelen door de docent worden vastgesteld.
En zo zijn er nog verscheidene redenen die het werken vanuit leerdoelen lastig maken voor een beginnende taalleerder. Het vereist dus enige ondersteuning.
Selectie van leerdoelen
Deze website helpt leerders en hun begeleiders om de eerste stap te zetten: het verkennen van mogelijke, functionele (taal)leerdoelen en selecteren van eigen leerdoelen. Om het NT2-onderwijs te laten aansluiten bij de leefdomeinen van volwassenen en de leerdoelen bij het leren en versterken van hun Nederlands, vertrekt deze website vanuit de leefdomeinen.
www.nt2-leerdoelen.org is ontwikkeld door de Nederlandse Taalunie, ITTA UvA en het Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO) van de KU Leuven. Het budget hiervoor komt van de Nederlandse Taalunie en het subsidieprogramma Tel mee met Taal. Deze website is een geactualiseerde versie van de digitale leerdoelencatalogus die in 2005 door de Taalunie is ontwikkeld.
Websites: